15/10/15

Υπο-τύποι δυσλεξίας..Εσείς τους ξέρετε;



πηγή
Η δυσλεξία διακρίνεται σε δυο μεγάλες και καθορισμένες κατηγορίες: την επίκτητη δυσλεξία ( acquired dyslexia )  και την ειδική ή εξελικτική  ( specific or developmental dyslexia).

Η ειδική δυσλεξία με την σειρά της διακρίνεται κυρίως σε δύο τύπους με βάση τις δυσκολίες των δυσλεξικών παιδιών . Οι τύποι αυτοί είναι κατά κύριο λόγο : α) η “οπτική” δυσλεξία , β) η “ακουστική” δυσλεξία και γ) η “μεικτή” δυσλεξία. Όσο αφορά τα παιδιά με “οπτικού” τύπου δυσλεξίας φανερώνουν δυσκολία στη μάθηση κυρίως δια μέσου της οπτικής λειτουργίας .Ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά αυτού του τύπου της δυσλεξίας είναι η δυσκολία στη διάκριση σύνθετων σχεδίων , στην αντίληψη και αναπαραγωγή οπτικών ακολουθιών καθώς και πιθανή αδεξιότητα στη γενική κινητικότητα.

Η “οπτική” δυσλεξία συντελεί και στην αδυναμία της οπτικής μνήμης για οπτικά σύνολα.Συνέπεια αυτού αποτελεί η δυσκολία των παιδιών αυτών για άμεση και ταχεία αναγνώριση λέξεων καθώς επίσης και η απόδοση τους στην ορθογραφημένη γραφή χαρακτηρίζεται από φωνητικά λάθη.
Συνεπώς , το “οπτικό” δυσλεξικό παιδί έχει ανάγκη να διδαχθεί πρώτη ανάγνωση με φωνητικές μεθόδους .(Πόρποδας , 1997)

H “ακουστική” δυσλεξία θεωρείται ξεχωριστή μορφή αδυναμίας λόγω του ότι η ανάγνωση παρόλο που στηρίζεται σε οπτικό- συμβολικό σύστημα , σχετίζεται και επηρεάζεται από ακουστικές λειτουργίες .(π.χ ικανότητα διάκρισης φωνημάτων) Το δυσλεξικό παιδί αυτού του τύπου παρουσιάζει δυσκολίες στην ανάλυση λέξεων και στην σύνθεση φωνημάτων για ολοκλήρωση λεξικών συνόλων. Δυσκολεύονται επίσης να διακρίνουν ομοιότητες των αρχικών ήχων των λέξεων. Αξίζει να αναφερθεί ότι τα παιδιά αυτά διαβάζουν τις λέξεις που μπορούν να συνδέσουν τη γραφημική τους παράσταση με τη σημαντική τους παράσταση .

Όσο αφορά την ορθογραφημένη γραφή , η απόδοση τους είναι χαμηλή και έχει ως  αποτέλεσμα οι μοναδικές λέξεις που γράφουν σωστά  να είναι εκείνες που μπορούν να ανασύρουν απ’ το οπτικό τους λεξικό.
πηγή

Τα παιδία αυτά για α μάθουν να διαβάζουν πρέπει να χρησιμοποιήσουμε ολικές μέθοδοι στα πρώτα στάδια τουλάχιστον . Όταν αποκτήσουν ένα καλό οπτικό λεξιλόγιο , τότε πρέπει να διδαχθούν την ανάλυση και σύνθεση λέξεων για να καταστούν ικανά να διαβάσουν άγνωστες λέξεις. (Πόρποδας , 1997)

H “μεικτή” δυσλεξία περιέχει χαρακτηριστικά και από τους δύο προηγούμενους τύπους δυσλεξίας καθώς είναι δύσκολο να υπάρξουν αμιγείς περιπτώσεις καθεμίας απ’ τις δύο αυτές κατηγορίες.
Συνεπώς , η μεικτή δυσλεξία : “χαρακτηρίζεται από δυσκολίες στη λειτουργία και των δυο λειτουργικών καναλιών επεξεργασίας του γραπτού λόγου”. (Πόρποδας , 1997 , σελ. 75)
Οι παραπάνω κατηγοριοποιήσεις βοηθούν ουσιαστικά τον εκπαιδευτικό ως προς την κατάλληλη και ουσιαστικότερη παρέμβαση , αφού θα έχουν διαγνωστεί και συγκεκριμενοποιηθεί οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο δυσλεξικός μαθητής .Για να πετύχει η διδασκαλία θα πρέπει να μην έχει στόχο απλώς και μόνο το να διδάξει ο εκπαιδευτικός όλα όσα το παιδί δεν γνωρίζει ακόμα , αλλά να τα διδάξουμε με τέτοιο τρόπο ώστε να καταφέρει να τα μάθει , να τα θυμάται και να τα χρησιμοποιεί με ευχέρεια.
Άρα , το εξατομικευμένο πρόγραμμα θα στηριχτεί στην διερεύνηση των ικανοτήτων του παιδιού και όχι στην κάλυψη των αναγκών του.
Συνεπώς , οι κατηγοριοποιήσεις της δυσλεξίας σε υπο-τύπους , βοηθούν να κατανοήσουμε τη φύση και την ιδιαιτερότητα της αδυναμίας του μαθητή από γνωσιακής πλευράς και  προσανατολίζουν  τους  εκπαιδευτικούς  σχετικά με τις ειδικές μεθόδους που θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν  για να είναι  αποδοτικοί. (Μαυρομμάτη , 2004)


Βιβλιογραφία
Πόρποδας , Κ.Δ. (1997) . Δυσλεξία , η ειδική διαταραχή στη μάθηση του γραπτού λόγου (ψυχολογική θεώρηση). Αθήνα : Μορφωτική
Μαυρομμάτη , Δ. ( 2004 ) . Δυσλεξία – Φύση του Προβλήματος και Αντιμετώπιση. Αθήνα : Ελληνικά γράμματα .